List Zrzeszenia "Sędziowie RP" do Rzecznika Praw Obywatelskich
List Zrzeszenia Sędziów "Sędziowie RP" do Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie łamania prawa przez ministra sprawiedliwości Adama Bodnara
________________________________
Kraków, 5 lutego 2024 r.
Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów
„Sędziowie RP” w Krakowie
Aleja Powstania Warszawskiego 15
31-539 Kraków
Pan
dr hab. Marcin Wiącek
Rzecznik Praw Obywatelskich
Szanowny Panie Profesorze,
Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „ Sędziowie RP” w Krakowie występuje do Pana z prośbą o interwencję w sprawie jawnego i bezprecedensowego łamania konstytucyjnej zasady wolności słowa i prawa do zrzeszania się, która dokonuje się ze strony Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara.
W dniu 2 lutego 2024 r. ze stanowiska Prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie został odwołany Pan Sędzia Zygmunt Drożdżejko. Odwołanie to zostało poprzedzone pismem z dnia 31 stycznia br. wszczynającym procedurę odwoławczą. W piśmie jako przyczynę odwołania podano m.in. prawne poglądy Pana Sędziego oraz członkostwo w Ogólnopolskim Zrzeszeniu Sędziów „Sędziowie RP”.
W piśmie tym wskazano, że „(…) Sędzia Zygmunt Drożdżejko uzewnętrznił swoją bezwarunkową aprobatę dla zmian dokonywanych w wymiarze sprawiedliwości przez władze polityczne. Opublikował artykuł, który ukazał się w dzienniku Rzeczypospolita z dnia 22 sierpnia 2021 r., pod tytułem „Tylko z którym artykułem”. W publikacji tej wyraził pogląd w pełni akceptujący działania władz politycznych, których skutkiem było ukształtowanie składu KRS w jej części sędziowskiej, w sposób naruszający niezależność sądów i niezawisłość sędziów, przy pominięciu ocen wyrażanych w orzecznictwie trybunałów europejskich oraz Sądu Najwyższego, wskazujących na naruszenie przez dokonywane zmiany podstawowych zasad dotyczących niezależności i funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Podobne tezy, aprobujące niekonstytucyjne rozwiązania, Pan sędzia wyraził w artykule „Wybór członków „starej” KRS a standardy konstytucyjne” (Rzeczypospolita z 15 lutego 2022 r.) (…).”
Dalej w piśmie Pan Minister podniósł, że ”(…) Sędzia Zygmunt Drożdżejko jest też członkiem Ogólnopolskiego Zrzeszenia Sędziów „Sędziowie RP”, w ramach którego prezentuje poglądy całkowicie zbieżne z poglądami prezentowanymi przez członków aktualnie działającej KRS oraz poglądami ugrupowania politycznego odpowiadającego za destrukcję wymiaru sprawiedliwości. W/w Zrzeszenie podejmuje aktywność w obronie wprowadzonych do systemu prawnego niekonstytucyjnych rozwiązań, naruszających niezależność i odrębność władzy sądowniczej. (…)”.
W ocenie Zrzeszenia przedmiotowe pismo w zacytowanych fragmentach stanowi jaskrawy przejaw łamania podstawowych praw obywatelskich, jakim jest swoboda wypowiedzi. Stanowi próbę kneblowania ust obywatelom o odmiennych poglądach, które to działanie organu władzy wykonawczej, jakim jest Minister Sprawiedliwości, wpisuje się w cechy charakterystyczne dla systemów totalitarnych.
Przypominamy, że zgodnie z art. 54 ust. 1 Konstytucji RP każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Art. 10 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności stanowi, że każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Analogicznie swoboda wypowiedzi ujęta została w art. 11 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej.
Wolność wypowiedzi stanowi zatem jeden z fundamentów demokratycznego społeczeństwa i jeden z podstawowych warunków jego rozwoju oraz samorealizacji osób. Jest zatem nie tylko zasadą konstytucyjną, lecz również, a raczej przede wszystkim, objęta jest ochroną przez Powszechną Deklarację Praw Człowieka oraz Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych.
Prawo do wolności wypowiedzi było też niejednokrotnie przedmiotem orzecznictwa zarówno sądów krajowych jak i trybunałów międzynarodowych. Ważną rolę w orzecznictwie europejskim zajmuje wyrok ETPCz w sprawie Handyside p. Zjednoczonemu Królestwu z 7.12.1976 r., skarga nr 5493/72, w którym po raz pierwszy zostały określone granice swobody wypowiedzi. ETPCz w tym wyroku stwierdził, że swoboda wypowiedzi jest jednym z filarów demokratycznego społeczeństwa, podstawą jego rozwoju i warunkiem samorealizacji jednostki. Wolność wyrażania opinii stanowi jeden z podstawowych fundamentów takiego społeczeństwa, jeden z najważniejszych warunków rozwoju społeczeństwa jako całości, jak i rozwoju każdej jednostki.
Działania Ministra Sprawiedliwości są tym bardziej niebezpieczne dla standardów demokratycznego państwa prawa, że dotyczą tak istotnej sfery jak wymiar sprawiedliwości i stanowią kolejną próbę wywierania wpływu na sędziów, poddania ich restrykcjom ze strony władzy, tylko i wyłącznie z uwagi na ich poglądy prawne. Taki też cel, w ocenie Zrzeszenia, przyświeca Panu Adamowi Bodnarowi, który bez żadnych skrupułów formułuje zarzuty odnoszące się do poglądów prawnych prezentowanych przez Sędziego Zygmunta Drożdżejkę i faktu jego przynależności do Ogólnopolskiego Zrzeszenia Sędziów „Sędziowie RP”.
Przypominamy, że zgodnie z art. 178 Konstytucji RP sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom. Immanentną cechą sędziego jest zatem odwaga w wyrażaniu własnych poglądów prawnych, w zgodzie z własnym sumieniem. Bez tej cechy nie ma niezawisłości sędziowskiej w najściślejszym tego słowa znaczeniu.
Podkreślamy także, że zgodnie z art. 12 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej każdy ma prawo do swobodnego, pokojowego zgromadzania się oraz do swobodnego stowarzyszania się na wszystkich poziomach, zwłaszcza w sprawach politycznych, związkowych i obywatelskich, z którego wynika prawo każdego do tworzenia związków zawodowych i przystępowania do nich dla obrony swoich interesów. Analogicznie prawo to zostało zagwarantowane w art. 11 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, w art. 20 ust. 1 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz w art. 22 ust. 1 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Te powszechnie akceptowane normy, stosowane we wszystkich państwach demokratycznych, znalazły także odzwierciedlenie w art. 12 Konstytucji RP, zgodnie z którym Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji.
Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „Sędziowie RP” z siedzibą w Krakowie obejmuje sędziów sądów powszechnych, Sądu Najwyższego i sądów administracyjnej z całej już niemal Polski. Powstaliśmy na podstawie art. 12 i art. 58 ust.1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej celem zapewnienia przedstawicielom naszego zawodu miejsca wymiany myśli i nieskrępowanego wyrażania poglądów dotyczących funkcjonowania szeroko pojętego wymiaru sprawiedliwości oraz sądownictwa w Polsce. Chcemy, kierując się treścią art. 178 Konstytucji RP, kłaść nacisk na realizację właściwie rozumianej zasady niezawisłości i apolityczności sędziów, jak również zasadę nieusuwalności sędziego, przewidzianą w art. 180 ust. 1 Konstytucji RP. Ta ostatnia zasada jest bowiem fundamentalną gwarancją niezależności sędziego. Dlatego przeciwstawiamy się bezprawnym próbom weryfikacji powołań sędziowskich, przenoszenia sędziów na inne stanowiska wbrew ich woli, złożenia sędziów z urzędu.
Zrzeszenie realizuje zasadę swobodnej i twórczej wymiany myśli i uwag na temat sytuacji i potrzebnych reform wymiaru sprawiedliwości Rzeczypospolitej Polskiej. W dobie wszechobecnej mowy nienawiści, pomówień i przekłamań, staramy się tworzyć dobry przykład dyskusji merytorycznej i toczącej się w pełnym poszanowaniu dla prawa swobody wypowiedzi i godności każdej osoby ludzkiej. Prezentowane przez nas poglądy są zawsze oparte o argumenty prawne, nigdy też nie uchylamy się od otwartości na inne poglądy. Nadto zaprzeczamy, aby poglądy nasze w jakimkolwiek stopniu kolidowały z treścią Konstytucji RP lub ustaw zasadniczych. Wręcz przeciwnie, stajemy w ich obronie. Sprzeciwiamy się natomiast demagogicznym poglądom części środowisk prawniczych, które zaprzeczają literalnemu brzmieniu Konstytucji i doprowadzają do anarchii prawnej.
Podkreślamy, że stawianie Panu Sędziemu Zygmuntowi Drożdżejce zarzutu przynależności do Ogólnopolskiego Zrzeszenia Sędziów „Sędziowie RP”, uzasadniającego odwołanie go z funkcji Prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie, jest w istocie atakiem na cały wymiar sprawiedliwości i niezawisłość sędziowską w Polsce. Z przykrością musimy skonstatować, że od 1989 roku żadna władza wykonawcza nie cechowała się taką arogancją w poszanowaniu prawa konstytucyjnego do wolności wypowiedzi i wolności zrzeszania się. Narzucanie sędziom jako jedynie właściwego jednego poglądu, reprezentowanego przez Ministra Sprawiedliwości i nielicznych, ale bardzo głośnych medialnie, upolitycznionych przedstawicieli części stowarzyszeń prawniczych, doprowadzi Polskę do całkowitego upadku niezawisłości sędziowskiej, wprowadzi terror myśli w sądach, obawę sędziów o utratę pracy lub funkcji. W dalszej perspektywie pozwoli decydentom „wychować” sobie grupę sędziów, którzy będą całkowicie zależni od władzy wykonawczej i niezdolni do samodzielnego myślenia.
W tej sytuacji zwracamy się do Pana Rzecznika Praw Obywatelskich o podjęcie działań w tej sprawie, w tym zażądania od Ministra Sprawiedliwości wyjaśnień i wycofania się z zastosowanych środków prawnych w stosunku do Pana Sędziego Zygmunta Drożdżejki. Wierzymy, że wesprze nas Pan w naszych działaniach, gdyż brak Pana reakcji w tej skandalicznej sprawie, będzie wpisywać się w demolowanie demokratycznego państwa prawa opartego o trójpodział władzy.
Z poważaniem,
Przewodniczący
Piotr Skrzyszowski
Członkowie Zarządu
Agnieszka Zielińska
Berenika Rusek
Michał Puza
Maciej Pragłowski
Komentarze
Prześlij komentarz